سایت جـامع آستـان وصـال شامل بـخش های شعر , روایت تـاریخی , آمـوزش مداحی , کتـاب , شعـر و مقـتل , آمـوزش قرآن شهید و شهادت , نرم افزارهای مذهبی , رسانه صوتی و تصویری , احادیث , منویـات بزرگان...

زبانحال امام موسی کاظم علیه السلام قبل از شهادت

شاعر : محمد قاسمی
نوع شعر : مرثیه
وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن
قالب شعر : غزل

صبح، از بی‌رحمی بسیار زندانبان من            تیره‌تر از ظلمت شام است در چشمان من

آتـش تنهـایی‌ام را شـعـله‌ور تر می‌کـند            اشک وقتی می‌چکد از دیدۀ گریان من


قـتـلـگـاه مـادر مـن خـانـۀ او شـد اگـر            قـتلگاه من هم آخـر می‌شود زنـدان من

ارثم از عجّل وفـاتی گفـتن او این شده            دوست دارم زودتر از تن درآید جان من

چند وقتی می‌شود که موقع افـطاری‌ام             خوردن خون جگر شد سهم آب و نان من

آنچنان لاغر شدم در کُنج این مطموره که            نیست دیگر پیکرم یک لحظه به فرمان من

مثل آن مظلومه که در گوشۀ ویرانه مُرد            دخترم دِق می‌کند از غُصّۀ هجران من

زَهر هارون کارگر شد از جگر چیزی نماند            شرحه شرحه شد خدایا سینۀ سوزان من

آب میخواهم ولی حالا که ظرف آب نیست            وا ذبیحا، نقش بسته بر لبِ‌ عشطان من

تازه وقتی می‌روم بر شانۀهای دشمنان            خـلق می‌سوزند از انـدوه بی‌پایـان من

نقد و بررسی

ابیات زیر به دلیل مستند نبودن و مغایرت با روایت های معتبر حذف و یا تغییر داده شد،  زیرا بر اساس اسناد تاریخی ( عیون اخبار الرضا ج ۱ ص ۹۸ ح ۱۰؛ امالی شیخ صدوق ص ۱۲۶ ح ۱۸؛ روضة الواعظین ص ۲۱۶؛ مناقب ابن شهر آشوب ج ۴ص ۳۱۸؛ بحار الانوار ج ۴۸ ص ۲۱۰ و دیگر کتب معتبر) هنگام افطار برای حضرت غذا می بردند و حضرت بلافاصله پس از اطعام مجددا به عبادت می پرداختند.



چند وقتی می‌شود که موقع افـطاری‌ام             خوردن شلّاق باشد سهم آب و نان من



بیت زیر به دلیل مستند نبودن و مغایرت با روایت های معتبر یا تغییر داده شد، زیرا بر اساس روایت شیخ صدوق؛ شیخ مفید و دیگران ( کمال الدین ج ۱ ص ۳۷؛ شیخ صدوق عیون اخبار الرضا ج ۱ ص ۹۱؛ ارشاد شیخ مفید ج ۲ ص ۳۰۲، الغیبه شیخ طوسی ص ۳۱، عمدة الطالب ص ۱۸۵، بحارالانوار ج ۴۸ ص ۲۳۴، منتهی الامال ص ۱۵۳۹)   سندی ملعون علیرغم غل و زنجیر کردن حضرت اما به گونه ای عمل کرده بوده و زهر به حضرت خورانیده بود که همه فکر کنند امام به مرگ طبیعی از دنیا رفته اند و حتی برای این کار افرادی را حاضر می کرد و با مشاهدۀ بدن حضرت که آثار جراحتی بر آن نبود شهادت می دادند که موسی بن جعفر به مرگ طبیعی از دنیا رفته است؛ البته عبارت ذِي السَّاقِ الْمَرْضُوضِ بِحَلَقِ الْقُيُودِ در صلوات خاصه حضرت « مصباح الزائر صفحه ۳۸۲ » آمده که به معنی ساق کبود شده با حلقه های آهن است نه اینکه پای حضرت شکسته باشد؛ در فرهنگ لغت کلمه « الْمَرْضُوضِ » به معنی « کبود شده » است و کلمه « شکسته شده » عبارت « اَلمَکسُور» می باشد؛ لذا علمایی همچون آیت الله الهی قمشه ای در ترجمه این بخش از مفاتیح عبارت « ساق مجروح شده » را بکار برده اند؛ البته بواسطه این حلقه های زنجیر و ... حضرت مورد شکنجه و آزار و اذیت قرار گرفتند؛ جهت اگاهی بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین جا کلیک کنید



مثل ساق پای من که زیر زنجیر گِران            در دهان از ضرب سیلی خُرد شد دندان من



تـازه وقـتی می‌روم بر شـانۀ حـمّال‌هـا            خـلق می‌سوزند از انـدوه بی‌پایـان من